W dzisiejszym wpisie chciałbym zwrócić waszą uwagę na wzrastającą rolę świadomości posiadanego statusu. Odpowiedź na pytanie czy jestem mikro, małym, średnim lub dużym przedsiębiorstwem nabiera coraz większego znaczenia i wywiera na wpływ na coraz więcej aspektów prowadzenia działalności gospodarczej.

Bezpośrednią okazją do zwrócenia waszej uwagi na ten aspekt jest fakt, że od 1 stycznia 2020 r. obowiązuje Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. 2019 poz. 118).  Jej celem, jak już zapewne się domyślacie, jest między innymi ingerencja w sposób kształtowania relacji umownych w zakresie dotyczącym terminów płatności. Umowy regulujące transakcje handlowe zawierane od dnia 1 stycznia 2020 r. muszą już uwzględniać ograniczenia wynikające właśnie z tej ustawy. Zapewne w tym momencie zadajecie sobie pytanie – jakie ograniczenia? Odpowiedź właśnie na to pytanie zależy od tego kim wy jesteście, a dokładniej jaki posiadacie status. Ustawodawca uznał bowiem, że największe problemy z zatorami płatniczymi mają mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. To tym podmiotom należy zatem zapewnić wzmożoną ochronę, co oczywiście oznacza, że duzi uczestnicy rynku zostali obarczeni dodatkowymi ograniczeniami i obowiązkami.

Co ważne, ustawodawca uznał, że skoro problemy z zatorami płatniczymi są głownie efektem posiadania znaczącej siły rynkowej przez dużych przedsiębiorców, to ustalenie posiadanego statusu nie może mieć miejsca jedynie w oparciu o kryteria formalne, lecz musi bazować na bardziej elastycznych narzędziach. Stąd decyzja o zdefiniowaniu pojęć mikro, małych, średnich i dużych przedsiębiorstw poprzez odesłanie do regulacji zawartych w unijnym prawie konkurencji, Dokładniej, polski ustawodawca zdecydował się na zdefiniowanie ww. pojęć(1) poprzez odesłanie do definicji zawartych w załączniku I do rozporządzenia 651/2014(2).

Zastosowanie takiej techniki legislacyjnej, jakkolwiek spójne z celami ustawy, niewątpliwie jednak nastręcza pewnych problemów. Po pierwsze, w przeciwieństwie do definicji zawartych w ustawie Prawo przedsiębiorców (3) ich unijne odpowiedniki wymagają na wstępie ustalenia czy dany przedsiębiorca jest podmiotem samodzielnym, czy też może pozostaje w określonych relacjach (partnerskich lub powiązanych) z innymi podmiotami.  Już samo zatem zweryfikowanie tego zagadnienia może się okazać niezwykle problematyczne – przystępując do takiej analizy nie można bowiem zapominać o tym, że przesłanki determinujące powiazanie ani nie mają charakteru zamkniętego  ani nie ograniczają się jedynie do przedsiębiorstw funkcjonujących na terenie Polski. Dopiero ustalenie czy jesteśmy samodzielni, czy też nie pozwoli w sposób prawidłowy zweryfikować jakie dane i od kogo musimy pozyskać by ustalić swój status.

Po drugie, w świetle unijnych definicji właściwie wszystkie spółki komunalne będą uznawane za duże przedsiębiorstwa (4). Wynika to z faktu, że na gruncie załącznika I do rozporządzenia 651/2014 za duże przedsiębiorstwa są uznawane wszystkie przedsiębiorstwa, w których co najmniej 25 % kapitału lub praw głosu kontroluje bezpośrednio lub pośrednio, wspólnie lub indywidualnie, co najmniej jeden organ publiczny (5). W ten sposób sektor komunalny został poddany najostrzejszym rygorom ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Zasygnalizowane powyżej zagadnienia to jedynie przykłady problemów interpretacyjnych z jakimi każdy przedsiębiorca będzie musiał się zmierzyć. Niestety efektywność regulacji wygrała w tym wypadku z pewnością i klarownością sytuacji prawnej jej adresatów. W kolejnych wpisach postaramy się przybliżyć wam unijną definicję MŚP tak by jej stosowanie stało się łatwiejsze😊.

Wpis nie stanowi porady ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa  oraz ma charakter wyłącznie  informacyjny. Stanowi  wyraz poglądów jego  autora na tematy prawnicze związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prasowych. Kancelaria Ostrowski i Wspólnicy Sp.K. i autor wpisu nie ponoszą odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych na jego podstawie.

1 Zob. art. 4 pkt 5 i 6 Ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

2 Rozporządzenie Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (Dz. Urz. UE L 187 z dnia 26 czerwca 2014 r., str. 1)

3 Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz. U. 2019 poz. 1292).

4 Jedynym wyjątkiem wydaje się sytuacja w której spełnione są warunki z art. 3 ust. 2 akapit 2 załącznika I do rozporządzenia 651/2014 – w praktyce będą to jednak przypadki stosunkowo rzadkie.

5 Art. 3 ust. 4 załącznika I do rozporządzenia 651/2014.